بررسی توسعه پایدار حمل ونقل در ایران با استفاده از تحلیل چندهدفی

در تمامی جوامع، رشد و توسعه­ای که بدون محدودیت و لجام گسیخته باشد، تبعات منفی به دنبال خواهد داشت. توسعه پایدار در حقیقت پاسخی برای مقابله با این اثرات منفی است. توسعه پایدار ابعاد گسترده­ای دارد و بسیاری از جوانب زندگی بشر را در بر می گیرد. توجه به حمل ونقل به عنوان یک جزء لاینفک از زندگی انسان و به دلیل اندرکنش همه جانبه ای که با ابعاد کلیدی جامعه دارد، در بسیاری از پژوهش هایی که در زمینه پایداری انجام گرفته، ظاهر شده است. توسعه پایدار حمل ونقل را می توان دارای سه بعد اصلی دانست که شامل ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی است. یک دیدگاه شرط رسیدن به توسعه پایدار حمل ونقل را برقراری تعادل و هماهنگی بین این ابعاد می داند. هر کدام از این ابعاد در تاثیر متقابل با حمل ونقل هستند که در این مقاله به نحوه این ارتباط اشاره شده است. به دلیل این که توسعه پایدار پدیده­ای کیفی است، تلاش های مختلفی در جهت کمی کردن این مفهوم صورت پذیرفته است. اما در میان این پژوهش ها، بررسی و تحقیق در مورد توسعه پایدار حمل ونقل در سطح ملی کم رنگ تر از بقیه به چشم می­خورد و یا صرفاً به صورت جزئی به آن پرداخته شده است. به همین علت در این مقاله سعی شده است که توسعه پایدار حمل ونقل به صورت کلی و در سطح ملی مورد بررسی قرار گیرد. در راستای نیل به این هدف، شاخص هایی تدوین شده و مدلی توسط روش تحلیل چندهدفی ارایه شده که در آن رتبه بندی شاخص ها و گزینه­ها بر اساس تحلیل حساسیت مشخص شده است.